Hij leerde Steve Vai en Kirk Hammett (Metallica) de kneepjes van het vak. Vier decennia later is gitaarheld Joe Satriani nog steeds een vlammend voorbeeld voor talloze gitaristen. Volgende week vertoont hij zijn kunsten in Enschede.
Virtuoos, snarenkiller, gitaargrootmeester – Joe Satriani kan de superlatieven die hem toegeworpen worden aaneenrijgen. De meestergitarist uit San Francisco wordt geroemd om zijn technische hoogstandjes en epische speelstijl, maar ook vanwege zijn improvisatietalent en brede stilistische aanpak. Begrijpelijk dat niet kinderachtige namen als Mick Jagger, Deep Purple en Alice Cooper dankbaar van zijn behendige getokkel gebruik maakten.
Via een Zoom-sessie leggen we contact met de bewierookte gitarist. Satriani’s laptopcamera registreert haarscherp zijn werkomgeving. Het Californische zonnetje piept door een bovenraam de ruimte binnen. De gitaren glimmen in de rekken, de versterkers staan opgestapeld als verhuisdozen. En midden in beeld: de kale maestro zelf, dit keer zonder zijn normaal zo onafscheidelijke zonnebril.
Satriani, ‘Satch’ voor intimi, is blij dat de Europese tournee eindelijk van start gaat. De ‘world wide tragedy’ zoals hij de pandemie noemt, was de boosdoener die de tour drie keer tot uitstel dwong. Maar, relativeert hij, rock ’n roll was in die akelige periode natuurlijk maar een bijzaak.
Met zijn tourband bestaande uit drummer Kenny Aronoff, bassist Bryan Beller en toetsenist Rai Thistlethwayte blikt Satriani terug op zijn bijna veertig jaar lange loopbaan. Van het vroege Surfing With The Alien tot zijn laatste werk The Elephants Of Mars – tijdens de tour zal de vingervlugge routinier geen periode onbelicht laten.
Voor iemand die voornamelijk instrumentale muziek maakt, moet het een hele opgave zijn niet in herhaling te vallen. “Dat is inderdaad een hele uitdaging”, geeft de 66-jarige gitarist toe. “Maar je probeert altijd weer nieuwe technieken uit. En vergeet niet dat jonge gasten als Bryan en Rai frisse inzichten en ideeën meebrengen. Het is daarom goed dat we weer op pad kunnen. De energie van de shows, het contact met het publiek, we hebben het zo gemist.”
Het effect van de optredens hoor je volgens Satriani het best terug in de wat oudere nummers. “Het spelen van de nieuwe liedjes is sowieso geen routinewerk, maar de spanning zit vooral in het interpreteren van het materiaal dat ik twintig, dertig jaar geleden geschreven heb. Neem Satch Boogie, zo’n nummer verandert continu en wordt steeds beter. Daardoor verveelt het nooit om het live te spelen.”
Behalve om zijn techniek staat Satriani ook bekend om zijn veelzijdigheid. Wie naar zijn laatste album luistert hoort een scala aan stijlen, die variëren van rock, blues en jazz tot klassieke en wereldmuziek. “Als kind luisterde ik naar alle soorten muziek, met dank aan mijn ouders. Beethoven, Eric Satie. Maar ook jazzmusici als Ahmad Jamal en Wes Montgomery schalden door de kamer. Alles kwam bij me binnen. Later kwam daar Jimi Hendrix bij. Nou, toen was helemaal het hek van de dam.”
Het verhaal gaat dat Satriani op de dag dat Hendrix overleed het besluit nam om gitarist te worden. “Dat klopt, ik was veertien. Tijdens het avondmaal heb ik dat in het bijzijn van het hele gezin officieel aangekondigd. Mijn ouders waren in shock, haha. Jimi Hendrix stond synoniem voor seks, drugs en rock ’n roll. En dat was niet de toekomst die ze voor mij op het oog hadden.”
In die tijd kreeg de jonge Satriani gitaarles. “Mijn eerste leraar was een jazz-gitarist die me Jingle Bells wilde leren. Maar ik wilde Purple Haze van Hendrix spelen, dus die lessen werden een complete fiasco. Later heb ik van een andere jazz-cat wel een hoop geleerd. Jazz is nog steeds een belangrijke inspiratiebron.”
Ondanks of dankzij die ervaringen ging het jonge gitaartalent zelf ook les geven. Een paar van zijn leerlingen zouden uitgroeien tot wereldsterren. “Steve Vai en Kirk Hammett waren tieners. Ik gaf ze een of twee keer in de week les en leerde ze bepaalde technieken. Hoe je de vingers moet plaatsen, hoe je akkoorden kunt spelen. Ik moedigde aan om te experimenteren en liet ze vrij in hun ontwikkeling. Het waren knapen die eigen ideeën hadden. Kirk was zeer toegewijd: hij wilde de beste gitarist van de wereld worden. Ik zei: prima, maar dan ga ik je wel keihard aanpakken vriend. Nou ja, hij heeft het niet slecht gedaan bij Metallica.”
Joe Satriani excelleert op zijn gitaar, maar in een ver verleden placht hij ook de microfoon ter hand te nemen. “Ik heb wel eens een nummer gezongen, maar ik ben een gitarist, geen zanger. Kijk, als met Mick Jagger, Ian Gillan (Deep Purple) en Sammy Hager (Van Halen) op het podium hebt gestaan, dan besef je dat zij een talent hebben dat ik niet heb. Een manager van me zei ooit: als je niks te melden hebt, laat teksten dan achterwege. Dat heb ik me ter harte genomen. Ik laat mijn gitaar spreken.”
Joe Satriani: Muziekcentrum Enschede 13/4, Melkweg Amsterdam 14/4, Parkstad Heerlen 15/4.