Er zijn momenten dat Lowlands – ooit een vernieuwend festival voor liefhebbers – lijkt op een totaal uit de klauw gelopen dorpsfeest. Een feest waar uitgelaten dorpelingen hossen op de fantasieloze hiphop van het Rotterdamse collectief Broederliefde, waar John Coffey de meute van de rechterkant van de tent naar de linker laat rennen en De Staat een volle Alpha in cirkels laat lopen zoals pelgrims dat doen rond de Kaäba in Mekka.
Tussendoor vergaapt men zich aan een heengezonden turnjunk die op zondagmiddag een stramme, Olympia onwaardige oefening in de ringen doet en aan drie bejaarde operazangers die hits zingen van overleden pophelden. Wie verzint zoiets? Met die flauwekul wordt de glanzende reputatie van Lowlands gevaarlijk op het spel gezet. Voordat je het weet is Lowlands een van de vele festivals. Inwisselbaar en niet het artistieke evenement waar je bij móet zijn.
Het zal te maken hebben met de opgave waar de programmeurs ieder jaar voor gesteld staan: hoe vul je drie dagen lang tien verschillende podia? Dan kom je snel tot dit soort onnozele opvullers. En waar acts als Die Antwoord, Hollywood Undead, Chvrches, Sleeping with Sirens moeiteloos aan toegevoegd kunnen worden.
Het enorme aanbod van laptopbands is sowieso een ware plaag aan het worden. Niet alleen in de Bravotent, van oudsher een dancepodium, maar ook in de Alpha en Heineken wordt een spervuur aan voorgeprogrammeerde beats en soundscapes in alle vormen en maten over het publiek uitgestort. Voor de kritische luisteraar is het een uitdaging om er achter te komen wat nog live gespeeld wordt en wat uit een doosje komt.
Neem de absolute headliner van dit jaar Muse. Drie, soms vier man op het podium en dan zo’n rijk georkestreerd geluid… Welke technische trukendoos wordt hier opengetrokken? Zelfs de zang van Matthew Bellamy komt niet altijd uit zijn eigen strottenhoofdje. Maar goed, het resultaat mag er zijn. Al moet je wel bestand zijn tegen de aanstellerige zang van Bellamy en protserige hits die het afgemeten optreden van vijf kwartier vullen.
Landerig is de show van de Belgische festivaltopper Oscar and the Wolf. Dat wil zeggen: het ziet er spectaculair uit met vonkenregens, rookmachines en confettikanonnen, maar zanger Max Colombie zingt en beweegt als een gedrogeerde schildpad. Ook zijn druilerige muziek kan niet imponeren.
Toch zou Lowlands Lowlands niet zijn, als er binnen het gigantische aanbod niet het nodige te genieten valt. Wat te denken van de zinderende jazz-demonstratie van saxofonist Kamasi Washington? De Amerikaan maakte vorig jaar indruk met het drie uur durende album The Epic, waarvan hij op Lowlands het magistrale Change of the Guard toetert. Met een voltallige band, waarbij even later Kamasi’s vader op sopraansax zich aansluit. En vanzelfsprekend, hier geen technische kunstgrepen. Alles wordt van begin tot eind live gespeeld.
Ook van een andere planeet: Sigur Rós. Het IJslandse trio neemt een niet overvolle Alpha (hier staan de connaisseurs, niet de hossers) in een ijzeren greep met een audiovisueel hoogstandje. Tussen verlichte geometrische figuren stijgt een statig geluidstapijt op dat de ijle zang van hun frontman Jónsi Birgisson naar een meeslepende climax tilt. Fascinerend. Maar kan het allemaal voortkomen zonder hulp van een batterij elektronica? Waarschijnlijk niet. Toch is Sigur Rós een weldadige outsider op deze 24e Lowlands editie.
In dat verband verrast ook Noel Gallagher in de Bravotent. Met zijn uitgebreide begeleidingsband High Flying Birds zet hij dit dancedomein op zijn kop. Niks voorgeprogrammeerde en meedraaiende laptops. Met blazers en al gaat de man uit Manchester los op zowel solomateriaal van het album Chasing Yesterday als dat van zijn voormalige succesband Oasis. Jazeker: Champagne Supernova, Don’t Look Back in Anger, Wonderwall – ze komen allemaal voorbij.
Lowlands een dorpsfeest? Ja, toch wel. Maar wel een feest met memorabele hoogtepunten.
Lowlands Biddinghuizen. Vrijdag, zaterdag en zondag 19/20/21 augustus.