Met hun bezwerende mix van blues, rock en jazz baarde Morphine opzien in de jaren negentig. Een fatale dag in ’99 maakte echter een eind aan de zegetocht van de band uit Massachusetts.
Die bloedhete dag in juli staat voor altijd in het geheugen van saxofonist Dana Colley gegrift. De gebeurtenissen van toen komen bij hem als een film voorbij. “Het is inmiddels meer dan zeventien jaar geleden, maar ik kan me ieder detail nog herinneren”, vertelt Colley. Dit onderwerp raakt hem nog steeds – het heeft ook zijn wereld op de kop gezet.
“We hadden twee dagen ervoor opgetreden in Lissabon. Er heerste een hittegolf in Europa en die show was zwaar voor ons. De volgende dag vlogen we naar Rome en reisden we door naar Palestrina waar we op een festival zouden spelen. Toen we de soundcheck deden, zagen we dat Mark er moe uit zag, maar we besteedden er verder geen aandacht aan. Ondanks de ondraaglijke hitte genoten we van een mooi festival in een schitterende omgeving.”
Als Morphine zeven nummers heeft gespeeld, slaat het noodlot toe. “Mark boog plotseling voorover en zakte daarna in elkaar. Een hartaanval. Alles ging razendsnel. Ze hebben geprobeerd hem te reanimeren, maar er was niks meer aan te doen. Ongelooflijk, hij was 46 jaar.”
Met Colley en drummer Jerome Deupree richtte Mark Sandman Morphine op. De band viel op door een broeierige combinatie van blues, rock en jazz die al snel het predicaat ‘low rock’ verwierf. Maar ook de onorthodoxe speelstijl van Sandman sprong in het oog. Hij speelde veelal op zelfgemaakte basgitaren, die slechts met twee snaren bespannen waren. Dat Morphine een rocktrio was zonder sologitarist, maakte het geheel nog exceptioneler.
“Toen we met Morphine begonnen, hadden we eigenlijk geen vast plan. We gingen met z’n drieën bij elkaar zitten en staken van wal. We wilden terug naar de essentie van de muziek om vandaaruit dingen te ontdekken. Mark ontwikkelde een slide-basstijl die goed combineerde met mijn bariton sax. Zo ontstond een nieuw geluid. Voor de rock tenminste, want in de jazz bestond de bezetting bas/sax/drums natuurlijk al langer.”
Te midden van al het grunge-geweld ontwikkelde Morphine zich tot een zeer gewaardeerde outsider. En tot een regelrechte festival-hit. Zo maakte Morphine indruk op het Pinkpop festival van ’94. “Dat was een bijzonder optreden voor ons. We stonden op het hoofdpodium voor een publiek van vijftigduizend man. Een zee van mensen. Bovendien werd het rechtstreeks uitgezonden op de Nederlandse televisie.”
Met de dood van hun zanger/bassist kwam er een eind aan Morphine. “Dat is nooit een punt van discussie geweest. Zonder Mark geen Morphine. We hebben nooit overwogen door te gaan met een vervanger. Wel zijn we de muziek van Morphine blijven spelen, maar dan als eerbetoon aan Mark. Zo is ook Vapors of Morphine ontstaan.”
In Jeremy Lyons vonden Colley en Deupree de gitarist die de partijen van Sandman kon overnemen. Dit jaar verscheen zelfs het uitstekende album A New Low, dat enerzijds refereert aan het oude geluid van Morphine, maar anderzijds nieuwe wegen bewandelt door de experimenten met elektronica en wereldmuziek. Vapors of Morphine is daarom meer dan een dierbare herinnering aan een memorabele band.
Vapors of Morphine is vanavond te zien in het Burgerweeshuis Deventer.