Met een nieuw album en een tour meldt Fresku zich opnieuw aan het nederhop-front. ‘Leren Leven’ luidt het motto. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan.
Aan de vooravond van de release van Leren Leven en de start van de tour geeft Roy Reymound (Fresku’s ware naam) een inkijkje in zijn gemoedstoestand. Zeker, hij heeft er zin in en is er klaar voor. En toch. “Het is best spannend allemaal en ik zou willen dat het comfortabeler voelt. Maar zover ben ik nog niet. Op het podium staan voor zoveel mensen – voor een introvert persoon als ik blijft dat een hele opgave.”
Binnenkort wordt de sympathieke rapper 38 jaar. Voorwaar geen groentje meer. Veertien jaar geleden nam hij zijn debuutalbum Fresku op, waarna hij zijn naam vestigde als liveartiest op poppodia en festivals. Ook als acteur en cabaretier gaf Fresku zijn visitekaartje af. Met de theatervoorstelling Welkom bij de Fresku Show demonstreerde hij zijn veelzijdigheid. Het leverde hem een schat aan ervaring op. Een optreden is voor hem een routineklus, zou je denken.
“Oh nee, het duurt meestal tot de helft van de tour voordat ik me een beetje op m’n gemak ga voelen. Maar de zenuwen blijven. Aard van het beestje hè. Natuurlijk gaan de dingen nu wat gemakkelijker dan toen ik begon. Toen werd ik geplaagd door blokkades en paniekaanvallen. Gelukkig ben ik dat stadium voorbij.”
Leren Leven is Fresku’s zesde studioalbum. De toon is ingetogen, de beats zijn down-tempo. Hoewel de rapper op de voorgaande platen In De Lucht en In Het Diepe ook het aantal beats per minute onder controle hield, is het contrast met oude, opzwepende successen als Hedde Druksop aanzienlijk. Op Leren Leven laat Fresku zich van een beschouwende kant zien en houdt hij zichzelf een spiegel voor.
“In de rapcultuur is het gebruikelijk dat je stoer en zelfverzekerd overkomt, maar ik wil me juist van mijn kwetsbare kant laten zien. Naarmate ik ouder word, voel ik de behoefte om te laten horen hoe ik nu in het leven sta. Het maakt me creatiever en onafhankelijker. Ik laat me niet meer tegenhouden wat anderen ervan vinden.”
Het album telt maar liefst dertig tracks. Speeltijd: bijna één uur en drie kwartier. Fresku schiet in de lach als je hem ermee confronteert. “Tja, dat had ik niet van tevoren bedacht. Het is me overkomen. Tijdens het schrijfproces ontdekte ik dat ik titels kon spiegelen. Tegenover een track als Vluchten schreef ik een andere met de titel Vechten. Tranen van Geluk versus Lachen met Verdriet. Het werd een soort spel waardoor het aantal nummers bleef uitdijen.”
Voor de tour, waarin Fresku oud en nieuw werk zal spelen, heeft hij een liveband samengesteld. Een ‘topband’ zoals hij het zelf noemt. “Ja man, echt geweldig. Met een toetsenist, gitarist/bassist, drummer en een extra zanger, Shadi. En natuurlijk met een dj, want ik blijf de hiphop-beginselen trouw. Weet je, ik ben van de boom bap-generatie, de oude garde zeg maar. Dus die herkenbare sample, een beetje funky met een soepele bas, blijft de basis van de sound.”
“Hiphop bestaat als genre meer dan vijftig jaar en het is logisch dat het zich heeft ontwikkeld. Ik ga daarin mee en zoek de randen op. Maar uiteindelijk moet het stilistisch wel herkenbaar blijven.”
Niet alleen op muzikaal terrein ontwikkelt Fresku zich, ook op persoonlijk vlak zet hij stappen. “Mijn vorige albums werden gekenmerkt door humor. En dat terwijl ik niet een echte grapjas ben. Ik gebruikte humor om mijn eigen onzekerheid te maskeren. Daarom heb ik afstand genomen van de grappen en grollen, het is nu bittere ernst. Ooit hoop ik weer humor in mijn teksten te verwerken, maar op dit moment ben ik daar niet aan toe.”
“Misschien heeft het met leeftijd te maken, maar ook de behoefte om zaken te nuanceren is bij mij gegroeid. In het verleden vond ik het dapper om keihard stelling te nemen en expliciet te zijn. Nu vind ik het juist stoer om de nuance te zoeken. Weg van de extremen, weg van het populisme.”
“Eigenlijk zijn er maar twee kwesties waarin ik de nuance niet kan vinden. Dat is in de Palestijnse zaak en de strijd om diversiteit. Kijk, ik neem mijn identiteit altijd mee. Ik heb een bruine huid en draag dreads. Ik kan genoeg verhalen vertellen over discriminatie en racisme. Die móeten verteld worden. Aan de andere kant definiëren deze onderwerpen mij niet, ik heb meer te melden.”
“Een twintiger zal denken dat ik het leven wel heb geleerd, maar zelf zie ik dat anders. Mensen die ouder zijn zeggen vaak dat het leven begint bij veertig. Dat word ik over twee jaar. Yo, dan is er nog veel om naar uit te kijken.”
Fresku is te zien: Metropool Hengelo 4/10, Doornroosje Nijmegen 9/10.