Op haar nieuwe album gaat de Amsterdamse zangeres Karsu nog nadrukkelijker terug naar haar roots. “Het is toch iets dat in je zit.”
Tot op de dag van vandaag prijst ze de opvoeding van haar ouders. De wieg van Karsu Dönmez stond 29 jaar geleden weliswaar in Amsterdam, die van vader en moeder waren diep in het zuiden van Turkije, tegen de grens met Syrië, te vinden. Maar Karsu kreeg een opvoeding waarin ze zich volledig als jazz-zangeres en pianiste kon ontwikkelen.
“Ik heb echt geluk gehad met mijn ouders”, zegt ze in een Amsterdamse lunchroom. “Zij gaven me het beste van twee werelden. De Turkse gastvrijheid en warmte, de creatieve vrijheid van het westen. Echt, als ik in Turkije was opgegroeid had ik nooit een songs als Jazzcat kunnen maken.”
Jazzcat is een van de twaalf liedjes op het gloednieuwe album dat de naam van de zangeres heeft meegekregen. Karsu is de derde studioplaat van de kosmopolitische vocaliste, die sinds haar debuut Confession (’12) zich begeeft in het schemergebied tussen jazz en pop. Maar met dit album lijkt ze een lichte voorkeur te hebben voor een van beide.
“Karsu is minder jazzy dan de voorgangers”, vertelt ze bij een kopje thee. “Mijn muziek is nog steeds zeer divers, maar deze plaat gaat meer de pop-kant op. Ik heb geëxperimenteerd met elektronica, wat ik eerder absoluut niet zag zitten. Nu wilde ik het een kans geven en er leuke, onverwachte dingen mee doen. Combineren met een ‘ud’, een traditioneel Arabisch snaarinstrument, bijvoorbeeld. Ik wilde mezelf uitdagen.”
Het resultaat is een dozijn popgeoriënteerde songs met een keur aan oosterse invloeden. Turkse ritmes en instrumenten geven liedjes als Agree To Disagree, Are You Ready? en Vuslat een aangenaam exotisch karakter.
Karsu: “Are You Ready? is een nummer dat als laatste is toegevoegd. Voor het album hadden mijn producer Jacob Lucas en ik bijna honderd liedjes geschreven. We vroegen een paar mensen daar een top tien uit de distilleren. Daar zat Are You Ready? in eerste instantie niet bij. Toch namen we hem op. Het is een apart nummer dat het live goed gaat doen. Misschien open ik de show er wel mee.”
Niet minder bijzonder is het bijna melodramatische Siyah. Het meeslepende slagwerk van Yoran Vroom en de psychedelische gitaarsolo van Ulrich de Jesus stuwen het nummer naar symforock-achtige hoogten. “Ja, het lijkt wel een opera!” roept Karsu uit. “Weet je dat ik het advies kreeg de solo eruit te halen? Heb ik niet gedaan, ik vond dat erin moest. ’t Is een zwaar lied met een pittige tekst.”
Karsu zingt Siyah in de Turkse taal. Iets dat ze regelmatig doet op dit album. Sterker, niet eerder koos Karsu zo vaak voor het Turks. “Het is iets dat in je zit”, erkent ze. “Nederlands is zo direct, Engels klinkt al wat poëtischer. Maar het Turks heeft altijd een dubbele laag, je kunt er veel in kwijt. Toch was het een hel om het goed op papier te krijgen. Zonder hulp van een vriend was me dat nooit gelukt. Mijn Turks is niet zo best.”
Reikhalzend kijkt ze uit naar de clubtour die eraan staat te komen. “Ik heb vaker in popzalen opgetreden, maar dit wordt mijn eerste tournee in het circuit. Het is anders dan spelen in een theater. We zijn nu aan het puzzelen hoe we de mogelijkheden van een popzaal optimaal kunnen benutten. Maar ik denk dat het een goede match is. Het nieuwe album zal dankzij een moderner geluid een jonger publiek aanspreken.”
Heeft Karsu eigenlijk een idee hoe haar publiek er uitziet? “Ik trek mensen die geïnteresseerd zijn in verschillende culturen. Ik maak muziek voor wereldburgers. Aan de andere kant besef ik dat ik daarmee tussen wal en schip kan vallen. Niet pop genoeg voor 3FM, niet jazz genoeg voor jazzkenners. Of weer te westers voor Turkse of Marokkaanse zenders. Dat is altijd mijn verhaal geweest, ik ben eraan gewend. Het is ook mijn kracht.”
Te westers of niet, in Turkije is Karsu evenzeer een rijzende ster. In december zal ze daar veertien keer optreden. Heeft zij dat land zien veranderen in de afgelopen jaren? “Ik merk weinig verschil. Ja, er zijn meer detectiepoortjes waar je doorheen moet. Maar verder? Ach, ik heb geen behoefte aan politieke statements. Ik wil graag mensen bij elkaar brengen met mijn muziek. Ik geloof in verzoening en dialoog.”
Karsu valt even stil en staart uit het raam. “Een poosje geleden heb ik opgetreden in een zeer conservatieve stad in Turkije. Het werd me afgeraden dat te doen, maar ik ging toch. Voor die gelegenheid trok een nette jurk aan, want ik wilde niet provoceren. En het werd het mooiste concert van m’n leven. Al die meisjes met hoofddoeken, ze zongen mee en genoten van mijn muziek. Snap je? Dat is wat de nieuwe burgemeester van Istanbul ook wil: verzoenen, niet polariseren. Jullie horen erbij, dat is de boodschap.”
Openstaan voor anderen, niet te snel oordelen. Karsu weet er zelf alles van. Ook zij moest vaak opboksen tegen vooroordelen. “Een Turks meisje dat jazz doet? Bestaat niet, kreeg ik vaak uit verschillende hoeken te horen. Nou, je ziet het. En ik doe zelfs meer dan dat.”
Karsu is onder meer te zien in: Burgerweeshuis Deventer 1/11, Doornroosje Nijmegen 7/11, Metropool Enschede 8/11.