Deze week presenteert de Britse singer/songwriter Joe Jackson zijn nieuwe album Fool. In maart en april komt hij voor zes uitverkochte shows naar Nederland.
“Oh, is dat zo?” Joe Jackson reageert nogal onverwacht op de opmerking dat hij zijn twintigste studio-album op stapel heeft staan. “Ik tel mijn platen niet. Ik categoriseer ze wel. Weet je, ik heb zoveel verschillende platen gemaakt dat ze naar mijn mening niet in één lijst passen. Daarvoor is de diversiteit te groot.”
De 64-jarige Jackson heeft een punt. Natuurlijk vestigde hij eind jaren zeventig zijn naam met hits als Is She Really Going Out With Him? en Sunday Papers. En met Elvis Costello en Graham Parker vertegenwoordigde Joe Jackson de Britse ‘angry young man’ new wave-variant. Maar al snel daarna toonde hij zijn kameleontische karakter. Het album Jumpin’ Jive verraste met een swingend bigband-jazzgeluid, terwijl de opvolger Night And Day mede dankzij de invloeden uit de Latin-hoek een kassucces werd. Met volledig instrumentale platen Will Power en Symphony No. 1 voer de stilistisch rusteloze Jackson een klassieke koers. Tegenwoordig houdt hij het op vier categorieën waar hij zijn eclectische oeuvre onder kan rangschikken. Pop/rock, Bigband/jazz, Latin, Modern-klassiek.
Het nieuwe album Fool is een onvervalste Joe Jackson plaat geworden. Categorie 1, zeg maar. Geheel in het verlengde van de sound waarmee hij vier decennia geleden doorbrak.
“Ik ben er heel blij mee”, vertelt Jackson opgetogen. “Het is een ‘fucking great’ album geworden. Ik hoop dat anderen dat ook zo ervaren. Fool komt exact veertig jaar na mijn debuut Look Sharp! uit. Ik kan me dat nauwelijks voorstellen, het voelt helemaal niet zo. Maar het is een feit. Je kunt het vergelijken met een verjaardag: het overkomt je gewoon. Tegelijkertijd heb je een goed excuus voor een feestje.”
Joe Jackson is enthousiast over de totstandkoming van het album. “Die wijkt af van het gebruikelijke ritueel. Normaal neem je eerst een album op en ga je dan op tournee. Ik heb het nu andersom gedaan. Ik heb een maand getoerd met de nieuwe songs om ze direct daarna op te nemen in de studio. Letterlijk een dag na onze laatste show zijn we de Tonic Room Studios in de Amerikaanse stad Boise ingedoken. Ik wilde de energie van de liveshows mee de studio in nemen.”
De acht tracks op het album zijn ontstaan uit flarden van composities die Jackson nog op de plank had liggen. “Het waren half afgemaakte liedjes. Ik schrijf songs nooit in een keer helemaal af. Meestal doe ik er een tijd niks mee en ga er later mee aan de slag. Ik experimenteer, voeg dingen toe, schrap gedeelten. Het is een constant proces. Toen we op tournee gingen waren de nummers goeddeels klaar, toen we de studio in gingen waren ze perfect. In anderhalve week hebben we het hele album opgenomen.”
Opener Big Black Cloud rolt als een onheilspellende donderwolk uit de speakers. Jackson kan nog steeds klinken als de ‘angry young man’ van toen. “Het nummer gaat over angst en paranoia”, legt hij uit. “Machthebbers gebruiken angst om de massa achter zich te krijgen. Hun boodschap is altijd dreigend, zelden inspirerend.”
‘No Luck, No Money, No Sex, No Fun’ zingt hij in het refrein. Daar wordt een mens niet vrolijk van. Jackson schiet in de lach. “Big Black Cloud is een donker lied, maar het is ook geschreven met een knipoog. Ik vind de combinatie ‘dreiging’, ‘humor’ en ‘melancholie’ aantrekkelijk. Je hoort het vaker op deze plaat terug. Op Dave en Fool bijvoorbeeld.”
De titeltrack is een bijzondere cocktail van stijlen geworden. “Ha, cocktail! Dat is precies het goede woord. Weet je wat een Long Island Iced Tea is? Dat is een vreselijke cocktail waarin van alles bij elkaar is gegooid. Wodka, rum, gin, tequila, cola. Nou, zoiets heb ik met Fool gedaan. Het is een carnaval van stijlen: Keltische folk, Latin, oosterse muziek. De hoofdpersoon in het lied, Fool, toont geen respect naar wie of wat dan ook. Het is in alle opzichten een grenzeloos nummer.”
Een groot deel van Fool zal te horen zijn tijdens de komende wereldtournee. “Ik heb het de Four Decade Tour genoemd”, vertelt hij. “Het is uiteindelijk mijn 40-jarig jubileum. Uit ieder decennium heb ik een album gekozen waar ik enkele tracks van speel. Nee, de keuze was niet moeilijk. Uiteraard speel ik van mijn laatste plaat, maar ook van Look Sharp! De keuze voor Night And Day, mijn grootste succes, was onomstreden. Lastiger was het een plaat uit de jaren negentig te kiezen. Dat was een moeilijke periode voor mij. Ik had toen geen interesse in het schrijven van (pop)liedjes en hield me bezig met het maken van albums waar niemand in geïnteresseerd was. Uiteindelijk denk ik dat Laughter And Lust het best in deze set past.”
“De grootste twijfel had ik bij de jaren nul. Ik kon kiezen tussen de albums Volume IV en Rain. Beide zijn geschikt. Toch is het de laatste geworden. Dat heeft te maken met mijn huidige band. Die heeft een gitaarbezetting en ik vind het een mooie uitdaging om de gitaarloze muziek van Night And Day en Rain opnieuw te arrangeren.”
Joe Jackson noemt de tijdspanne van veertig jaar muziek maken ronduit ‘belachelijk’. “Toen ik Look Sharp! opnam was ik 24. Iemand van 64 vond ik stok- en stokoud. Nu ben ik het zelf. Niet te bevatten. Maar ik voel me uitstekend en denk dat ik nu pas mijn hoogtepunt heb bereikt. Het zou toch deprimerend zijn als je tot de conclusie moet komen dat je al jaren over je hoogtepunt heen bent. Voor mij zou dat een reden zijn om onmiddellijk te kappen.”
Joe Jackson, Four Decade Tour: Groningen 17/3, Utrecht 4/4, Amsterdam 7 en 8/4, Enschede 10/4, Nijmegen 11/4. Alle optredens zijn uitverkocht.