De Britse progrockband Marillion komt bijna jaarlijks voor een optreden naar Nederland. Deze week doet het vijftal hier vijf uitverkochte shows. De unieke verbondenheid met de fans is het geheim van hun succes.
Volgend jaar bestaat Marillion veertig jaar. De band die met de single Kayleigh midden jaren tachtig een monsterhit scoorde, speelt vrijwel ieder jaar in ons land. Buiten het Verenigd Koninkrijk is er geen ander land dat zo frequent wordt bezocht.
“Ik heb dat nooit nagezocht, maar het zou me niks verbazen”, reageert Steve Hogarth nuchter aan de telefoon. “We doen het goed in veel Europese landen en Amerika, maar nergens verkopen de zalen zo snel uit als bij jullie. Hoe dat komt? Vertel jij het maar. John Lennon heeft ooit gezegd: als je het antwoord op die vraag weet, ben je de beste manager van de wereld.”
De 59-jarige Hogarth is bijna drie decennia lang de voorman van Marillion. In ’89 nam hij het stokje over van de charismatische zanger Fish die het solopad verkoos. Vragen over de boomlange Schot die Kayleigh de hitparades in zong, beantwoordt Hogarth al twintig jaar niet meer.
“Hoe was het om zijn plaats in te nemen? Vond je het lastig om iemand met zoveel uitstraling te vervangen? In het begin werd ik bestookt met dit soort vragen, nu wimpel ik ze allemaal af. ’t Is zo lang geleden dat ik het antwoord niet meer weet, zeg ik dan.”
Niet dat Hogarth de songs uit de beginperiode van Marillion in de ban wil doen. Integendeel. Het zou zomaar kunnen dat de band enkele Fish-nummers in het repertoire opneemt de komende tijd. Inclusief Kayleigh en Lavender, die andere grote Marillion-hit.
“We laten deze tour een dwarsdoorsnede van ons materiaal horen. Een deel van de setlist staat vast, de rest vullen we aan met songs waar we op dat moment zin in hebben. Een optreden mag geen sleur worden, we veranderen continu de lijst. Dat doen we niet alleen voor onszelf, maar ook voor de fans die in een week soms meerdere shows van ons bezoeken.”
Nummers van het laatste album FEAR zullen niet ontbreken. Marillion verraste vriend en vijand met deze plaat, die naast sfeervolle, symfonisch getinte pracht en praal een expliciet politiek statement bevatte.
“FEAR is een protestalbum geworden. Het is een aanklacht tegen mijn land dat zo schaamteloos omgaat met vluchtelingen. Maar ook tegen de naargeestige stemming in de wereld. Alles draait in toenemende mate om geld en macht. Waar is de liefde gebleven? Als artiest wil je de mensen daarover laten nadenken. Niet dat ik overal het antwoord op heb.”
Naast de thematiek trok ook de titel van de plaat, het acroniem voor Fuck Everyone And Run, de nodige aandacht. “We wisten dat dit iets zou los maken. Niet dat het daar ons om te doen was, maar we vonden dat we het moesten doen. Ik zing de regel in de track The New Kings. Maar er zit geen woede in, het is geen agressieve punk-kreet. Het is somberheid en verdriet dat je hoort.”
Marillion verkeert in de bijzondere positie dat het in alle vrijheid kan handelen. Met dank aan de hondstrouwe aanhang. Die zorgt ervoor dat de band geen rekening hoeft te houden met knijperige platenmaatschappijen. Aan de tanende macht van de platenlabels heeft Marillion bijgedragen. Sterker, de band van Steve Hogarth wordt algemeen beschouwd als dé pionier op gebied van crowdfunding via internet.
“Eerlijk gezegd hebben we dat te danken aan twee Amerikaanse fans. Zij zetten midden jaren negentig een actie op om ons een tour te laten doen door de VS. Internet kwam toen net op en zij maakten daar handig gebruik van. Wij zaten toen zonder platenmaatschappij en waren platzak. Terwijl wij aanvankelijk van niks wisten, haalden zij in een korte tijd twintigduizend dollar op.
Daarna ging het snel. We boden de donateurs een tegenprestatie aan en het idee van crowdfunding was geboren. Uiteindelijk hebben we met een budget van zestigduizend dollar door Amerika getoerd. Voor ons was het duidelijk dat dit de toekomst was.”
Het bleek een visionaire blik. Als een van de eerste bands liet Marillion een website bouwen, die als bijkomend voordeel een hechte relatie met de achterban opleverde. En weer liepen de rockers voorop toen zij een crowdfunding opzetten om een nog op te nemen album te bekostigen. Ook deze actie zou nadien veel navolging krijgen.
“Het contact met onze fans is uniek. Je ziet dat terug tijdens de Marillion-weekenden. Die vinden in heel Europa plaats, maar de Nederlandse conventie is exceptioneel. We huren heel Centerparcs Port Zélande af en zijn dan met zijn allen onder elkaar. Marillion lijkt dan wel een religie.”
Marillion: o.a. TivoliVredenburg Utrecht 24/6, Muziekcentrum Enschede 30/6.