Chris Chameleon, een androgyne stemtovenaar

‘Met ’n eiesoortige styl, bekoorlike verhoogpersoonlikheid en ’n reputasie om gehore met sy vier-oktaafstem en stemtoertjies te betower, het sy uitsonderlike talent het hom vele toekennings besorg oor die afgelope ses jaar.’ De biografie in het Zuid-Afrikaans over Chris Chameleon klinkt even exotisch als vertrouwd. De steekwoorden ‘eigensoortig’, ‘bekoorlijk’ en ‘betoverende vier-oktavenstem’ zijn eenvoudig herleidbaar, maar illustreren boven alles haarfijn de reikwijdte van deze in Johannesburg als Chris Mulder geboren zanger.

Popmuziek uit Zuid Afrika is lang buiten ons gezichtsveld gebleven. Natuurlijk was er Miriam -klak- Makeba  die in ’67 een wereldhit had met Pata Pata en verrichtte Paul Simon ontwikkelingswerk met zijn in Zuid Afrika opgenomen plaat Graceland. Maar sinds de millenniumwisseling weten steeds meer Zuid-Afrikaanse artiesten hun vleugels internationaal uit te slaan. Vooral rabiate hiphopacts als Die Antwoord en Jack Parow vallen op, maar ook een ingetogen singer/songwriter als Gert Vlok Nel surft mee op de golf die richting Europa rolt.

Een geheel eigen plaats neemt de feestelijke ‘monkipunk’ van Boo! in. De band ontstaat in ’97 in de achterbuurten van Johannesburg en trekt onmiddellijk de aandacht. De androgyne zanger/bassist Chris Chameleon is daar debet aan. Opgemaakt en niet zelden in vrouwenkleren gehuld, maakt de flamboyante frontman indruk met zijn vocale capriolen. De ska- en funkgeoriënteerde punk scoort goed op de festivals, waar Boo! het podium deelt met topattracties als The White Stripes, Franz Ferdinand, Smashing Pumpkins en Coldplay.

Sinds 2004 is Chameleon ook als soloartiest actief. Minder uitbundig en opzichtig gaat muzikale kameleon in die hoedanigheid op zoek naar zijn Zuid-Afrikaanse roots. Hij doet dat door de gedichten van de bijna vijftig jaar geleden overleden schrijfster Ingrid Jonker op muziek te zetten. Ek Herhaal Jou (’05) is zijn eerste album en ontvangt lovende kritieken. Vanaf die tijd wisselt Chameleon de Engelse taal af met die van zijn geboorteland.

Groot is de verrassing als Chameleon voor zijn vierde soloplaat onderdak vindt bij het Nederlandse indielabel Excelsior Recordings. Ek Vir Jou wordt uitgebracht door de stal die succesvolle rockacts als Triggerfinger, Moss en Tim Knol onder de hoede heeft. Voor Chameleon betekent het dat hij in ’07 twee maanden lang met Spinvis op tournee kan. Voor de ingewijden (lees: de cultaanhang van Boo!) is Chameleon dan allang geen nieuws meer, maar voor een grote groep is het de eerste kennismaking met de charismatische artiest met zijn flexibele stem.

Ook de laatste cd As Jy Weer Skryf is gebaseerd op de poëzie van Ingrid Jonker. Wederom een prachtplaat, die de compositorische kwaliteiten van Chameleon en Jonkers dichtkunst tot een ontroerend geheel samensmelt. Luister naar een teder en oorstrelend lied als Offerande. Of het als een lichte zeebries aanvoelende Daar Is Net Een Vir Altyd. Maar pas op, die verstilde, sensitieve kant kan bij Chris Chameleon zo weer omslaan in een extatische kakofonie. De akoestische gitaar kan zo weer in de koffer verdwijnen en plaatsmaken voor een elektrisch bonkende bas.

Chris Chameleon is te zien: Bouwkunde Deventer 1/2, Parkgebouw Rijssen 6/2, Odeon Zwolle 16/2.